Հրաչ Քալսահակեան
Դէպքերէն առաջ բոլոր Սուրիահայերը գրեթէ հաշտուած էին թէ Սուրիան իրենց հայրենքն է: Եկեղեցւոյ խորանէն մինչեւ դպրոցին բեմերը «Սուրիական հայրենիք» բառերը ամէն առիթով կը հնչէին:
Մէկը հետաքրքրուած չէր թէ ի՞նչ տեսակ հայրենիք է այս՝ հաւասարութիւն, արդարութիւն, ազատութիւն կամ մարդկային արժանապատուութեան հասկացողութիւն կա՞ր հոն թէ ոչ: Ի՞նչ իսկական արժէք կրնայինք մենք ներկայացնել հոն, երբ ո՛չ ընտրելու եւ ո՛չ ալ ընտրուելու իրաւունք ունէինք (յիշած ըլլալու համար միայն այս): Ի՞նչ հեռանկարներ կրնայինք ունենալ այդ միջավայրին մէջ:
Կարեւորը մենք մեր սահմաններուն (թաղերուն) մէջ կրնայինք հաւաքական կեանք մը ապրիլ ու կուշտ փորով քնանալ: Կրնայինք մեր տղաքը ու աղջիկները մեր գիտցած ձեւով ամուսնացնել ու մեր սովորութիւնները եւ լեզուն մեր հասկցած ձեւով պահպանել: Իւրաքանչիւրը ձեւ մը գտած էր դրամ վաստկելու՝ «ճարպիկութեամբ» կամ կաշառքով: Յաջողած էինք մենք մեզի «մայր գաղութ» տիտղոսը շնորհել, առանց անդրադառնալու թէ «մայր» բառը աւելի լաւ երեւոյթներու վերապահուած պէտք էր ըլլար:
Սուրիոյ դէպքերու լոյսին տակ նոր հասկացողութիւններ շրջագայութեան մէջ մտան: Սուրիահայը սկսաւ «Սուրիական հայրենիք» բառը դանդաղօրէն վերատեսութեան ենթարկել: Շատեր ըսին Հայաստան հայրենիք է, իսկ Սուրիա ծննդավայր: Ուրիշներ գտան որ Սուրիա հասարակ ծննդավայր մը չէ այլ նաեւ «տուն» ու յիշատակներու շտեմարան: Այլ խմբակ մը, տակաւին լրիւ չհասկցած հայրենիքի մը արժէքը, առաւել շահարկելի գտաւ երկու հայրենիք ունենալու գաղափարը:
Նկատելի է որ այս հասկացողութիւնները փոփոխական դարձած են: Այսինքն եթէ մէկը Հայաստանի մէջ որոշ յաջողութիւն ունենայ (կամ իրեն այդպէս թուի), այնպէս մը կը վարուի կարծես թէ ինք ծնած օրէն ի վեր հայրենիք վերադառնալու գաղափարախօսութեամբ տոգորուած էր: Նոյն անձը եթէ ձախողութիւններու մտանուի (թէկուզ ժամանակաւոր), յանկարծ հայրենիքի մասին այլանդակ տեսութիւններ շպրտելու կը սկսի:
No comments:
Post a Comment